Monday, June 27, 2011

სტამბული+

ბოსფორის სრუტით შავი ზღვა, ჩვენი ზღვა მსოფლიო ოკეანეს უკავშირდება

უხსოვარ დროს შავი ზღვა ტბა იყო, მაგფამ შავი ტბა არ ერქვა, არც ტბა ერქვა და საერთოდ არც არაფერი ერქვა, იმიტომ რომ მაშინ ადამიანები ლაპარაკს ისისაა სწავლობდნენ და გეოგრაფიული პუნქტებისთვის სახელების დარქმევა ჯერ არ მოეფიქრებინათ. 
მაშინდელი შავი ტბა მსოფლიო ოკეანეზე 100-ოდე მეტრით დაბლა ლივლივებდა. ბოსფორის ქედი ( თუმცა მაშინ მას ასე, ასე კი არა საერთოდაც არ ერქვა) მსოფლიო ოკეანისგან იცავდა. 

მაგრამ, დასრულდა დიდი გამყინვარება, გადნა მსოფლიო ყინული და მსოფლიო ოკეანემ 10 მეტრით აიწია. 
აი  აქ კი ვეღარ  დაგვიცვა "ბოსფორის ქედმა". 
მსოფლიო ოკეანე  გადაევლო ქედს და ზათქით ჩაეშვა შავ ტბაში. 
წყლის დონეები ზღვასა და ოკეანეში გათანაბრდა მხოლოდ მას შემდეგ, რაც წყლის ქვეშ აღმოჩნდა შავი ტბის გარშემო არსებული უზარმაზარი ტერიტორიები მთელს პერიმეტრზე. 

იქნებ ეს მოვლენა იყო ბიბლიური წარღვნა,  ატლანტიდა, სოდომი და გომორი, რომელთაც სახელები პოსტფაქტუმ პოსტმორტუმ  დაარქვს ადამიანებმა, შავი ზღვის ფსკერზე განოსვენებენ ალბათ. 

მაგრამ, მაინც როგორი იყო შავი ტბისპირა ქვეყნის წარღვნა?
იყო ის ერთმაშად ცუნამის კედლის მსგავსი, გზად ყველაფრის გამნადგურებელი, თუ იყო დუნე და თანდათანობითი? 


ალბათ მაინც მეორე ვარიანტია რეალისტური. 
წყალი ამოდიოდა და ამოდიოდა, ახრჩობდა მცენარეებს და დევნიდა გაკვირვებულ ცხოველებს. დევნიდა მაგრამ ვერ ახრჩობდა, სიჩქარე არ ჰყოფნიდა. 


სტამბულში ყოფნისას ბოსფორის ხიდი 2 ჯერ  გადავიარე, პირველად ვერც შევნიშნე, ვყვინთავდი ავტობუსში. 
მეორედ დიდი თვალებით. 
 მინდოდა ის დრო წარმომედგინა, როცა მსოფლიო ოკეანე ცივ ჩანჩქერად  ეშვებოდა თბილ შავ ტბაში.   


დღევანდელი სტამბული უზარმაზარია, ეს არქაული მეგაგეოგრაფიული  ისტორია მას უხდება. 
ამ ქალაქში გეოპოლიტიკური გარდაქმნა დატბორვა, ცუნამი და ტრანსფორმაცია კიდევ მოხდა რამდენჯერმე, ყველაზე მკვეთრი კი 1600 წელს, როცა მანამდე უკვე ბიზანტიის დამტბორავმა თურქებმა კონსტანტინოპოლი დაამხეს. 

ეს ისტორია ყველა ადამიანში მოსწავლეობიდანვე  გააჩენს ქსენოფობიას და არატოლერანტულობას, თუმცა ამ გრძნობებს პატრიოტიზმი და კონსოლიდირებულობა ერქმევა.  
  

No comments: