სტამბული++

ხორას მონასტერში უმშვენიერესი მოზაიკით შესრულებული ფრესკებია
 ამ გაუქმებულ ეკლესიასა და დღევანდელ თურქულ მუზეუმს 10- მდე სხვადასხვა ეროვნების ჯგუფი ერთდროულად ათვალიერებს.  
ზოგს ინდივიდუალუფი აუდიო გიდი აქვს, ზოგს ჯგუფური აუდიოგიდი, გიდის მონათხრობი ყურსაცვამებში ესმის ჯგუფის წევრებს,  იშვიათად ჯგუფს გიდი ახლოს თავმოყრილს ატარებს და ჩურჩულით უყვება ისტორიას. მიუხედავად სიჩუმის დაცვის  ამ მცდელობებისა, ტაძარში მაინც ინტენსიური შარიშურია, აღტაცებული შეძახილების მინარევით. 
ეს მონოტონური, თითქმის რიტუალური ზუზუნი ერთმა გიდმა დაარღვია, ის ხმამაღლა, მკვეთრი არტიკულაციით, არა მარტო თავისი, არამედ ყველას გასაგონად უყვებოდა თავის ჯგუფს ტაძრისა და ცალკეული ფრესკების შესახებ. 
ენა ძალიან მელოდიური იყო, წინადადებები თითქოს წამღერებებით თავდებოდა რითაც რელიგიურ- მისტიკურ ელფერს იძენდა. 
არასვის მოსვლია აზრად ესაყვედურა ხმამაღალი გიდისთვის, ის ბერძენი იყო, ბერძნული ენა კი იმ ტაძარს ამშვენებდა. 
ბერძნებს ეკუთვნოდათ ხმამაღალი სიტყვა და ბერძენი გიდი ამ მორალურ უფლებას "მუზეუმის" შინაგანაწესზე მაღლა აყენებდა.  მის ხმაში იყო სიამაყეც, სინანულიც და აღტაცებაც. 
ბერძნები, გადაულაპარაკებდნენ დამთვალიერებლები ერთმანეთს ინგლისურად, ჩინურად, იაპონურად, რუსულად, და კიდევ 4-5 ენაზე, და თავისი გიდის ნაცვლად იმ უცნობ ბგერებს უსმენდნენ. ბგერებს, რომელთა ექოს ამ ტაძრის კედლები   არანაკლებ 10საუკუნე გამოსცემდნენ.  

საბერძნეთი ჩემი სასურველი დანიშნულების ადგილების სამეულშია, მე იქ მინდა პატივი ვცე ანტიკური ხანის ადამიანს, რომელმაც პართენონი ააშენა,  დემოკრატია სახელმწიფო წყობად ჩამოაყალიბა, ფილოსოფოსთა, ფიზიკოსთა და მათემატიკოსთა პროფესიები შექმნა, იყვირა ევრიკა, იმღერა ილიადა, გასცურა არგოთი, მოიპოვა ცეცხლი ოლიმპოდან, გაჰკვეთა გორდიას კვანძი, დაახრჩო ლაოკონი, დააკანონა 7 საოცრება, თქვა ფარით ან ფარზე, ჩავიდა ავღანეთამდე, კაცობრიობას გზა დაანახა. 
სწორედ ასეთ საბერძნეთს ველი მე საბერძნეთში. 

მაგრამ ხომ იყო კიდევ ერთი დიდი საბერძნეთი. 
ქრისტიანული საბერძნეთი, მართლმადიდებლობის ბურჯი, ბიბლიის ენა, ქრისტიანული ეკლესიის უმთავრესი საყრდენი იტალიასთან ერთად. 
რატომღაც საბერძნეთში ჩასვლისას ამ საბერძნეთის ნახვის  მოლოდინი არ მაქვს. 
არც მინდა ქიტონიან ტუნიკიანი ანტიკური ბერძნები შუასაუკუნეების ქრისტიანებთან ამერიოს.
 
თურქეთი საუკეთესო საშუალებაა პატივი სცე მართლმადიდებელ საბერძნეთს. თურქეთში  ქრისტიანი საბერძნეთის უფრო მეტი და მნიშვნელოვანი ძეგლია, ვიდრე დღევანდელი საბერძნეთის ტერიტორიაზე. აია სოფია, ხორა და მათში   ფრესკები მოზაიკით , კაპადოკიის და სუმელას მონასტრები სრულიად საკმარისია რომ დიდი  ბერძენი ხალხის მიმართ უდიდესი პატივისცემა იგრძნო.        
ბერძენთა კაცობრიობის მიმართ წვლილის  სანახავად მხოლოდ საბერძნეთის მონახულება საკმარისი არ არის, ბერძენთა ისტორიის მეორე პიკი დღევანდელ თურქეთში სტამბოლშია, ქალაქში, რომლის დასახელებაში ისტორიული სახელი კონსტანტინოპოლიდან მხოლოდ " სტ"- ღა  შემორჩა.